توجه کامل به اصول نورپردازی و اجرای صحیح آن، بسیار پر اهمیت است به طوری که اگر این اصول رعایت نشده و در طراحی دکوراسیون داخلی لحاظ نشوند ممکن است نورپردازی نتواند آن طور که لازم است تاثیرگذار بوده و کارایی داشته باشد. حتی در برخی موارد ممکن است اثر نامطلوب روی مخاطب ایجاد کند. به همین دلیل بسیار مهم است که قبل از انجام نورپردازی داخلی مطمئن باشیم که اصول آن در نظر گرفته شده و رعایت می شود. به جز طراحی، استفاده از محصولات مناسب نیز در این راستا اهمیت دارد. شرکت مینفری با ارائه ی انواع محصولات مورد نیاز برای نورپردازی و به ویژه نورپردازی های مخفی مدرن، آماده است تا دانش و تجربه ی خود را نیز برای یک نورپردازی اصولی و مدرن در اختیار شما قرار داده و به بهترین روش ممکن و با استفاده از باکیفیت ترین محصولات آن را طراحی و اجرا نماید.
مشخص کردن این موضوع که فضای مورد نظر برای نورپردازی، چه کاربردی خواهد داشت، در انتخاب نوع نورپردازی بسیار تاثیرگذار است و از اصول مهم در نورپردازی ساختمان است. برای اینکه اهمیت این موضوع روشن شود می توان نورپردازی اتاق کار را با نورپردازی اتاق خواب مقایسه کرد. در اتاق کار به نور زیادی نیاز است تا روشنایی کافی ایجاد شده و در انجام کارها مشکلی به وجود نیاید. علاوه بر این در برخی بخش های اتاق ممکن است نورپردازی تاکیدی یا وظیفه ای به صورت متمرکز انجام شود تا فضای مناسبی برای مطالعه و انجام کارهای دیگر مهیا شود. در این اتاق، شاید نیاز به استفاده از نورهای رنگی و طرح های خاصی نباشد. اما در مورد اتاق خواب بیشتر سبکی از نورپردازی برای اجرا انتخاب می شود که آرامش بیشتری را ایجاد کند. معمولا از لامپ های با رنگ ملایم و با شدت نور کمتر استفاده می گردد.
محل قرارگیری منبع نور
انتخاب محل قرارگیری منبع نور نیز یکی از عوامل مهم دیگر در نورپردازی اصولی و صحیح است که باید با دقت کافی انجام شود. برای مثال در کانتر آشپزخانه نور با شدت زیادی مورد نیاز است چرا که معمولا از آن به نوعی به عنوان میزکار برای کارهایی مثل خرد کردن مواد غذایی و سایر فعالیت ها در آشپزخانه استفاده می شود و لازم است تا با دقت و در روشنایی کامل انجام شوند. بنابراین بهتر است منبع نور مستقیما در بالای این قسمت و با فاصله ی مناسب نصب شود و درواقع از اصول نورپردازی داخلی ساختمان است. برای این منظور، معمولا از سقف های کاذب استفاده شده و لامپهای مخفی پر نور و یا لامپهای توکار یا روکار در آن نصب می شود. اگرچه چراغ ها و آویز های دکوراتیو بلند نیز برای تمرکز نور در برخی خانه ها با سبک های خاص می تواند گزینه مناسبی باشد.
تنوع در هر زمینه ای جذابیت ایجاد می کند. یکی دیگر از ارکان مهم در اصول نورپردازی داخلی ساختمان، استفاده از انواع منابع روشنایی و طراحی های متنوع در فضاهای مورد نظر است. لامپ های مخفی، انواع زیادی دارند که در هرکدام شدت نور، رنگ، میزان تمرکز نور و ویژگی های دیگر می تواند متفاوت باشد. پس بهتر است به فراخور فضایی که نورپردازی می شود به صورت ترکیبی از آن ها استفاده کنیم. برای مثال در سقف سالن های پذیرایی می توان ترکیبی از آن ها را با هدف نورپردازی دکوراتیو و یا نورپردازی عمومی به کار گرفت. لامپ های مخفی ریسه ای که نور نواری ایجاد می کنند بسیار پرطرفدار هستند و برای نورپردازی هایی که طول زیادی مورد نظر است و روشنایی یکنواخت مطلوب است استفاده می شود. معمولا از این ریسه ها در رنگهای مختلف در کنار نورپردازی های نقطه ای در سقف استفاده می شود.
هماهنگی نورپردازی با معماری داخلی
نورپردازی زمانی بهترین تاثیرگذاری را دارد که هماهنگ با ارکان دیگر طراحی دکوراسیون داخلی باشد یکی از این ارکان معماری داخلی ساختمان است. گاهی این معماری خود در طراحی نوع نورپردازی به عنوان یک راهنما کمک می کند و گاهی نیاز است تا تغییرات جزئی در آن صورت گیرد تا نورپردازی بهتر انجام شود. در هر صورت این دو باید به صورت مکمل و هماهنگ باهم عمل کنند. برای مثال در جایی که به لحاظ معماری طوری طراحی شده است که نور طبیعی کمتری دریافت می کند نیاز است تا نورپردازی قویتر انجام شود. انواع نورپردازی های تزئینی نیز در دیوارها و سقفها و نصب نورهای مخفی می تواند در مکانهایی نصب شود که قبلا در معماری ساختمان جایی برای آن ها لحاظ شده است مثلا در برخی طراحیهای داخلی یک دیوار برای نصب تلویزیون در نظر گرفته می شود که لازم است تا نورپردازی نیز در آن انجام شود.
از موارد مهم در اصول نورپردازی داخلی ساختمان رعایت مصرف برق و کنترل و صرفه جویی در آن است و یکی از راه های مناسب برای رسیدن به این هدف استفاده از سیستم های هوشمند در نورپردازی است. با استفاده از نورپردازی هوشمند، دیگر نیازی به استفاده از کلیدهای خاموش و روشن کردن وجود نداشته و این کار توسط سنسورها انجام می شود. بنابراین استفاده از روشنایی ساده تر و کارایی آن بیشتر می شود. از طرف دیگر موجب می گردد تا در مصرف برق صرفه جویی شود. نورپردازی هوشمند شامل استفاده از انواع سنسورهای نوری و حرکتی و همین طور لامپ های با کنترل زمانی است که در یک زمان مشخص خاموش و روشن می شوند. بحث دیگر در هوشمندسازی نورپردازی مربوط به استفاده از تکنولوژی های به روز و کنترل خاموش و روشن کردن منابع نور با استفاده از گوشیهای هوشمند تلفن همراه و از راه دور است.
زاویه و جهت انعکاس نور لامپ ها
لامپها را می توان در زوایا و جهت های مختلف طوری نصب کرد که نور به سمتی که مورد نظر است هدایت شده و یک سطح معینی را روشن کند. برای مثال در راه پله ها گزینه های متنوعی برای نورپردازی وجود دارد. می توان نورپردازی را بالای نرده ها به گونه ای انجام داد تا نور به سمت پایین منعکس شود و یا این که نور را روی پله ها کنار دیوار به سمت بالا منعکس کرد این موضوع تا حدودی سلیقه ای است اما پارامترهای مهم دیگری نیز وجود دارد که آن را به اصول نورپردازی داخلی ساختمان مرتبط می کند. شدت روشنایی لامپ، میزان تمرکز نوری و فاصله ی آن با سطح مورد نظر، کیفیت پرتوهای منعکس شده را تحت تاثیر قرار می دهد. از طرف دیگر محدودیتها را هم باید در نظر بگیریم مثلا زاویه ی تابش به نحوی تنظیم نشود که موجب آزار چشمها گردد.
به طور معمول، ابتدا طراحی نورپردازی با توجه به اصول آن انجام شده و سپس در صورت امکان در مراحل نازک کاری ساختمان بسترهای لازم از جمله کانال های سیم کشی برای نصب و پیاده سازی آن مهیا می گردد. در صورتی که پس از تکمیل ساختمان نورپردازی انجام شود باید زیرسازی مناسب توسط فرد ماهر و با تجربه انجام بگیرد و برای نصب لامپ های مخفی و سایر لامپ های هالوژن و ریسه ها جاسازی با دقت انجام شود و اگر نیاز است پروفیل های مربوطه از قبل نصب شود. مثلا در کناف های سقفی باید مطمئن شد که جایی که برای لامپ ها در نظر گرفته می شود سازه ی کناف قرار نداشته باشد. یکی از نکات مهم دیگر انتخاب محل مناسب برای منابع تغذیه ای و کلید های لازم است که بهتر است نزدیک به محل نورپردازی باشد و سیم کشی ها به طور بهینه انجام شود.
تغییر فضاهای مختلف با نورپردازی
در فضا هایی که مساحت کمتری دارند می توان نورپردازی را به گونه ای طراحی و اجرا کرد که فضا روشن تر شده و دلباز تر و بزرگ تر به نظر برسد. در نتیجه افراد در آن حس راحتی بیشتری خواهند داشت. یکی دیگر از ابزار مناسب استفاده از انواع نورپردازی های مخفی است. با استفاده از نورپردازی مخفی علاوه بر اینکه محیط ساده تر و مرتب تر دیده می شود و سبکی مدرن ایجاد می کند وقتی در قسمت های مناسب با زاویه صحیح به کار گرفته شود و شدت نور آن متناسب با ابعاد فضای مورد نظر تنظیم شود، می تواند فضا را از نظر ابعادی متفاوت تر و بهتر نشان دهد. یکی دیگر از موارد مهم، انتخاب و استفاده ی بجا از انواع نور های نقطه ای، نواری و تاکیدی در مکان های مناسب خود است.
یکی از معیارهای مهم دیگر در اصول نورپردازی داخلی ساختمان رعایت تضاد سایه روشن در نورپردازی ساختمان و فضاهای مختلف است. وقتی کل یک فضا به طور یکنواخت روشن می شود این نورپردازی هیچ گونه جلوه و زیبایی در طراحی داخلی ساختمان و یا هر فضای دیگری ایجاد نمی کند. به عبارت دیگر، تضاد نور و تاریکی و قرار گرفتن آن ها در کنار هم اهمیت روشنایی را بیشتر آشکار کرده و بخشی که روشن شده را در نظر برجسته تر می کند. همچنین این ترکیب و تضاد چشم را خسته نکرده و جذابیت فراوانی به وجود می آورد. یکی از مثال های مناسب برای استفاده از این سایه روشن به نورپردازی های تاکیدی مربوط می شود که با روشن کردن یک بخش از محیط موجب جلب توجه و هدایت نگاه ها به آن سمت می شوند. انعکاس نورهای مخفی روی دیوار ها نیز سایه روشن زیبایی ایجاد می کند.
روانشناسی نورپردازی
توجه به روانشناسی نور جدا از اصول نورپردازی داخلی ساختمان نیست چرا که در این نورپردازی، هدف اصلی ایجاد احساسات مثبت در افراد حاضر در ساختمان است. رنگها تاثیر فوق العاده زیادی بر احساسات انسان دارند. وقتی برای مدتی طولانی در معرض نورپردازی با یک رنگ و یک شدت خاص قرار می گیرید ممکن است به صورت ناخودآگاه رفتارهای خاصی بروز داده و یا حتی مایل به ترک سریع تر فضا باشید. برخی رنگها در زمان های طولانی و با شدت زیاد می تواند سطح هیجانات و عصبانیت را افزایش داده و در مقابل رنگهایی مثل سفید و زرد در ترکیب با هم با ایجاد یک روشنایی مطلوب احساسات مثبت منتقل می کنند. در اتاق کودکان استفاده از رنگهای شاد اگر در ترکیب با رنگ های سفید و زرد استفاده شود و شدت آن به حدی زیاد نباشد که آزار دهنده باشد می تواند تاثیر خوبی بر روحیه کودکان بگذارد.
رعایت مصرف انرژی و برق در نورپردازی مسئله ای است که نباید نادیده گرفته شود چرا که در دنیای امروز با توجه به اهمیت جهانی صرفه جویی در مصرف انرژی، وسایل و لوازمی بیشتر مورد توجه هستند و استفاده می شوند که جز رده بندی کم انرژی قرار گرفته و کارایی آن ها به صورت بهینه باشد. ابزار و لوازمی مثل انواع لامپ ها که برای نورپردازی در ساختمان استفاده می شوند نیز از این قاعده مستثنی نیستند. و این یکی از اصول نورپردازی داخلی ساختمان به شمار می رود. خوشبختانه امروزه با استفاده از انواع لامپ های هالوژن و LED مثل SMD و COB که جز لامپ های کم مصرف، با طول عمر زیادی هستند می توان به اندازه ی مطلوب نورپردازی را قوی انجام داد و از تعداد لامپ های بیشتری استفاده کرد در حالی که نگران مصرف بیش از اندازه ی برق و افزایش هزینه ها نبود.
به طور معمول نورپردازی در بخش هایی از فضای داخلی ساختمان متداول تر است و بیش تر انجام می شود. برای مثال شاید مهم ترین بخش نورپردازی یک خانه مربوط به نورپردازی سقف سالن پذیرایی باشد که بسیار جلب توجه می کند. در برخی سبک های چیدمان و طراحی داخلی در سالن پذیرایی یک بخشی از فضا به عنوان غذاخوری در نظر گرفته می شود و در سقف مربوطه نورپردازی مخفی یا آشکار انجام می شود. یکی دیگر از اصول در نورپردازی داخل ساختمان هماهنگی با وسایل و اثاثیه و سبک چیدمان آن است. برای مثال در خانه های با دکوراسیونی با سبک مدرن یا کلاسیک نورپردازی باید متناسب با آن انجام شود. نورهای مخفی نقش عمده ای در نورپردازی بخش های مختلف دارند، شلفها، ویترین ها، راه پله ها و کابینت ها با استفاده از نور مخفی نورپردازی جذابتری خواهند یافت.
